وال‌استریت ژورنال در گزارشی که روز جمعه دهم مارس (۱۹ اسفند) منتشر کرد، به جزئياتی از توافق حاصل‌شده میان ایران و عربستان سعودی برای ازسرگیری روابط پرداخت و این نزدیکی را نشانه‌ فروکش‌کردن جنگ‌های نیابتی ریاض و تهران دانست.

بنابر این گزارش، منابع آگاه می‌گویند شی جین‌پینگ، رهبر چین، ایده مذاکرات میان ایران و عربستان سعودی را در جریان سفر به ریاض در ماه دسامبر مطرح کرده بود.

به گفته مقام‌های سعودی، ایرانی و آمریکایی، در بخشی از توافقی که روز جمعه حاصل شد، ایران متعهد شده است حملات شورشیان حوثی یمن علیه عربستان سعودی را متوقف کند. در بخش دیگری از این توافق هم اعلام شد که ایران و عربستان سعودی ظرف دو ماه آینده سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌های خود در خاک یکدیگر را بازگشایی کنند. آن‌ها توافق کردند که وزرای خارجه دو کشور برای بررسی سایر جزئیات به‌زودی نشستی برگزار کنند.

نویسنده این گزارش همچنین تاکید می‌کند که چنین توافقی می‌تواند تلاش‌های ایالات متحده و اسرائیل برای تقویت اتحاد منطقه‌ای به‌منظور مقابله با تهران را پیچیده کند و در شرایطی که آمریکا برای میانجیگری یک توافق صلح بین عربستان سعودی و اسرائیل تلاش می‌کرد، این موضوع اکنون در هاله‌ای از ابهام فرو رفته است.

به نوشته وال‌استریت ژورنال، چین در حالی به ایفای نقش میانجی میان عربستان سعودی و ایران پرداخت که در حال حاضر ارتباط میان آمریکا و عربستان سعودی به دلیل تصمیم ریاض برای کاهش تولید نفت پس از حمله روسیه به اوکراین، تیره شده است. این توافق از آن جهت برای تهران مهم است که نزدیک شدن به عربستان سعودی، ائتلاف فشار حداکثری ضد ایران را می‌شکند و با ایجاد انزوای کمتر، پتانسیل تعامل اقتصادی بیشتری به تهران ارائه می‌کند. برای عربستان سعودی نیز نزدیکی به ایران باعث می‌شود ریاض اهرم‌های بیشتری در معادلات با ایالات متحده داشته باشد.

در بخش دیگری از این گزارش اشاره شده است: «مقام‌های آمریکایی می‌گویند مقام‌های سعودی اندکی پس از روی کار آمدن دولت بایدن در سال ۲۰۲۱ به ایالات متحده اعلام کردند که قصد دارند به بررسی بهبود روابط با تهران ادامه دهند. آمریکا نیز اعلام کرده است که هیچ اعتراضی ندارد؛ اگرچه برای نزدیک شدن این دو کشور چشم‌انداز کمی می‌بیند.»

یک خاورمیانه جدید

این رسانه روز شنبه یازدهم مارس (۲۰ اسفند) هم در گزارشی دیگر، به توافق میان ایران و عربستان سعودی با میانجیگری چین پرداخت. در این گزارش اشاره شده است که چنین توافقی می‌تواند نشان‌دهنده یک خاورمیانه جدید و ایجاد نظم در روابط کشورهای منطقه پس از بیش از یک دهه آشفتگی و تغییرهای ژئوپلیتیکی باشد.

نویسنده وال‌استریت ‌ژورنال تاکید کرد: «هم‌زمان با پایان بهار عربی، میانجیگری چین برای تنش‌زدایی بین ایران و عربستان سعودی همسویی مجدد در خاورمیانه را تسریع می‌کند، آن هم در شرایطی که برخی قدرت‌ها به جز ایالات متحده برای نفوذ در منطقه در حال رقابت‌اند. احیای روابط دیپلماتیک بین تهران و ریاض واقعیت جدیدی را منعکس می‌کند: با توجه به اینکه واشنگتن به طور فزاینده در اوکراین و آسیا مشغول فعالیت است، کشورهای منطقه تلاش می‌کنند درگیری‌ها میان خودشان را حل کنند. همان‌طور که دیده می‌شود هم‌زمان با نزدیکی عربستان سعودی و ایران، ترکیه نیز در حال عادی‌سازی روابط با ریاض است. از سوی دیگر، قطر گسست پنج ساله با همسایگان خلیج فارس خود را التیام می‌بخشد و اسرائیل در حال تعمیق روابطش با کشورهای عربی است. در همین حال دیده می‌شود که ارتباط کشورهای عرب با بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه، که به دلیل سرکوب وحشیانه و جنگ داخلی مدت‌ها از همسایگانش دور افتاده بود، در حال شکل‌گیری است.»

نویسنده این گزارش همچنین افزود: «پکن پس از سال‌ها فعالیت به‌عنوان مصرف‌کننده نفت و دور ماندن از مناقشات منطقه حالا قصد دارد نشان دهد چیزی متفاوت از ایالات متحده ارائه می‌کند: توانایی گفت‌وگو با تمام طرف‌ها بدون ادعا در مورد حقوق بشر. این موضوع  برای بسیاری از رژیم‌های منطقه چشم‌اندازی جذاب است.»

نویسنده مطلب وال‌استریت ژورنال در ادامه اشاره کرد که برخی از کارشناسان با این خوش‌بینی موافق نیستند و می‌گویند برقراری مجدد روابط دیپلماتیک میان ریاض و تهران، تنش‌های امنیتی طولانی‌مدتی را که سبب رقابت این دو کشور برای تسلط منطقه‌ای شد، بلافاصله کاهش نمی‌دهد. همچنین دورنمای روشنی وجود ندارد که پکن بتواند ایالات متحده را به عنوان قدرت اصلی خارجی در منطقه جابه‌جا کند.»